انواع زردی در نوزادان
زردی در نوزادان تقریباً در همۀ کودکان تازه متولد شده، به مقادیر کم وجود دارد. که انواع زردی در نوزادان در این مقاله ذکر شده است. در هفتۀ اول تولد درصد قابل توجهی از نوزادان زرد به نظر می‌رسند.
حدود ۴۰ درصد نوزادان سالم بعد از ۲۴ ساعتِ اولِ تولد، زردی در حد ۵ میلی‌گرم در دسی‌لیتر و در ۳۶ ساعت اول تولد در حد ۷ میلی‌گرم در دسی‌لیتر دارند، که به آن زردی فیزیولوژیک یا زردی طبیعی می‌گویند.
در صورت مشاهده زردی و جهت اجاره دستگاه فتوتراپی نوزاد در منزل با شماره 0214157118 تماس بگیرید تا با مشاوره کارشناسان این مرکز و با توجه به شرایط نوزاد شما، بهترین دستگاه زردی مناسب نوزادتان را پیشنهاد و در سریعترین زمان برای شما به همراه تکنسین مجرب، جهت نصب و آموزش کامل استفاده از دستگاه، ارسال کنیم.
زردی نوزاد چیست؟
منظور از زردی تغییر رنگ پوست و چشم نوزاد به رنگ زرد است. زردی به این دلیل رخ می‌دهد که خون نوزاد تازه متولد شده حاوی مقدار زیادی بیلی روبین است.
این بیماری شایعی است که در بسیاری از نوزادان متولد شده به خصوص نوزادانی که قبل از ۳۸ هفته بارداری متولد می‌شوند، رخ می‌دهد. همچنین دیگر نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند.
معمولا این عارضه به این دلیل رخ می‌دهد که کبد نوزاد به اندازه کافی بالغ نیست تا بیلی روبین موجود در خون را از بین ببرد. در برخی از نوزادان ممکن است وجود بیماری زمینه‌ای باعث زردی شود.
پوست بچه من کمی زرد است، آیا این طبیعی است؟
زردی در نوزادان شایع است و معمولا مشکلی نیز ایجاد نمی‌کند؛ اما نکته مهمی که وجود دارد تنها باید توسط پزشک مشخص شود که این میزان زردی که نوزاد شما دارد نیاز به درمان دارد یا خیر.
انواع زردی
حدود ۶۰ درصد نوزادان به‌طور طبیعی (فیزیولوژیک) یا بیمارگونه (پاتولوژیک) زردی دارند.
زردی در نوزادان ابتدا از صورت شروع شده، سپس روی قفسه سینه و شکم و در نهایت در دستها و پاها ظاهر میشود.
زردی فیزیولوژیک از روز دوم یا سوم تولد شروع و تا روز پنجم افزایش می‌یابد. پس از آن به‌تدریج در عرض چند روز کاهش یافته و سپس از بین میرود.
نکته مهم: زردی ۲۴ ساعت اول تولد، پاتولوژیک یا بیمارگونه بوده و نوزاد باید توسط پزشک بررسی و تحت درمان قرار گیرد.
انواع زردی در ارتباط با تغذیه با شیر مادر
زردی ناشی از شیر مادر
حدود دو سوم نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند معمولاً زردی غیرمستقیم دارند.
این نوع از زردی در نوزادان ممکن است تا هفتۀ دوم یا سوم تولد و حتی تا ۲ الی ۳ ماهگی شیرخوار نیز ادامه یابد.
تقریباً نیمی از نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، در هفتۀ دوم زندگی یا پس از آن زرد به نظر می‌رسند.
این طول کشیدن زردی که به علت تغذیه با شیر مادر است، به عنوان «زردی شیر مادر» شناخته میشود.
علت این نوع زردی ناشناخته است و با گذشت زمان و ادامۀ تغذیه با شیر مادر به حد طبیعی میرسد. سرعت کاهش زردی از نوزادی به نوزاد دیگر متفاوت است.
زردی ناشی از گرسنگی نوزاد
دریافت ناکافی شیر توسط نوزاد، حتی بدون گرسنگی مطلق، منجر به افزایش بیشتر زردی نوزادی خواهد شد.
در ۵ روز اول تولد، اگر تغذیه با شیر مادر به مقدار کافی انجام شود، تفاوتی در سطح زردی نوزادان تغذیه شده با شیر مادر با نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می‌شوند، دیده نمی‌شود.
زردی ناشی از گرسنگی اغلب در طول دورۀ نوزادی (۲۸ روز اول عمر) و حتی دورۀ شیرخواری نیز دیده میشود.
علت این نوع زردی، کاهش دفع مدفوع جنینی (مکونیوم) است که سبب افزایش جذب بیلی‌روبین (عامل رنگ زرد ادرار و رنگ قهوه‌ای مدفوع) از روده‌ها میشود. شیر مادر ملین بوده و موجب دفع مکونیوم و کاهش زردی در نوزادان میشود.
علائم زردی نوزادان
علائم زردی به علت و شدت آن بستگی دارد؛ اما به‌طور کلی احتمال چنین مواردی وجود دارد:
- زردی در صورت و پوست سر قابل مشاهده شده است.
- زردی در قسمت سفیدی چشم وجود دارد.
- زردی به پوست بدن نیز گسترش می‌یابد (شدت زردی متوسط).
- زردی در کف دست و پا مشاهده میشود (زردی شدید).
- کودک شما حالت خواب‌آلودگی غیر طبیعی دارد.
- دچار مشکلات تغذیه‌ای شده است.
- در برخی موارد، مدفوع روشن و ادرار تیره وجود دارد.
علت زردی در نوزادان
نوزادان در اغلب مواقع با زردی متولد میشود که در پوست و چشم کاملا قابل مشاهده است.
بیلی روبین مهم‌ترین عامل زردی در نوزادان است، بخش رنگدانه‌ای طبیعی که از تجزیه گلبولهای قرمز میشود.
از آنجایی که نوزادان طی چند روز ابتدایی پس از تولد تولید و تجزیه سریع‌تری گلبولهای قرمز دارند، بیلی روبین بیشتری نسبت به بزرگسالان تولید میکند.
کبد وظیفه فیلترکردن بیلی روبین را از جریان خون دارد. از آنجایی که کبد نوزاد بالغ نیست، در اغلب مواقع قادر به از بین بردن بیلی روبین نبوده و منجر به افزایش بیلی روبین خواهد شد.
به همین دلیل از هر ۱۰ نوزاد یک نفر درجاتی از زردی را تجربه میکنند. این عارضه در میان نوزادان نارس بیشتر مشاهده میشود.
از سایر دلایل زردی در نوزادان می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
- خونریزی داخلی
- عفونت در خون نوزاد (سپسیس)
- اختلال در عملکرد کبد
- عدم سازگاری بین خون مادر و خون نوزاد
- عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی
- آترزی صفراوی (وضعیتی است که مجاری صفراوی نوزاد زخمی یا مسدود شده است)
- یک ناهنجاری در گلبولهای قرمز خون کودک و تجزیه سریع
- کمبود آنزیم
عوارض زردی در نوزادان
در صورت بروز و تشدید زردی در نوزادان، ممکن است عوارض خطرناک و غیرقابل برگشتی مانند کاهش شنوایی، فلج مغزی، کند ذهنی، اختلال در تعادل حرکتی، ناهنجاری‌های اندام و نیز بیش‌فعالی رخ دهد و اگر میزان افزایش زردی خیلی زیاد باشد آسیب مغزی رؤیت خواهد شد.
توصیه‌ها جهت کاهش زردی
آغاز هر چه سریع‌تر تغذیه از پستان مادر
تا جایی که امکان دارد تغذیه از پستان مادر هر چه زودتر یعنی در نیم تا یک ساعت اول تولد آغاز گردد.
حتی در شیرخوارانی که به روش سزارین متولد می‌شوند تغذیه از پستان مادر را می‌توان در ساعت اول تولد آغاز کرد.
اطمینان از وضعیت درست شیردادن و تکرار شیردهی
باید اطمینان حاصل کرد که از بدو امر، نوزاد به‌طور صحیح در آغوش مادر قرار گرفته و پستان را درست به دهان گرفته باشد.
این آموزش و حمایت باید توسط یکی از پرسنل مراقبت‌های پزشکی که در زمینۀ تغذیه با شیر مادر آموزش دیده باشد (پرستار، مشاور شیردهی، ماما یا پزشک) انجام گیرد و بر صحت اجرای آن نظارت شود.
همچنین به مادر آموزش داده شود که در روزهای اول تولد، نوزاد ممکن است هر نیم ساعت یکبار نیاز به تغذیه داشته باشد؛ عموماً در ماه اول زندگی دفعات شیر خوردن نوزاد در طی شب و روز تا ۱۴ بار یا بیشتر نیز میرسد.
یعنی هر یک تا ۱٫۵ ساعت در روز و چندبار در شب شیر می‌خورد. بنابراین در دورۀ نوزادی، فاصله دو نوبت شیردهی نباید در روز بیش از ۱٫۵ تا ۲ ساعت و در شب بیش از ۳ ساعت باشد.
آیا زردی در نوزادان قابل پیشگیری است؟
شما تا حد زیادی می‌توانید خطر ابتلا به زردی شدید را کاهش دهید. در واقع با شیردهی مکرر به نوزاد خود می‌توانید زردی شدید را کاهش دهید.
با تغذیه مکرر حرکات منظم باعث حرکت منظم روده میشود و این شرایط به کودک کمک میکند تا بیلی روبین از بدن خارج شود. اگر کودک با شیر مادر تغذیه شود، باید طی هفته اول ۸ تا ۱۲ بار در روز به کودک خود شیر دهید.
مراقبت‌های خانگی برای زردی در نوزادان
همانطور که گفتیم شیردهی مکرر و کافی به نوزاد یکی از مهم‌ترین مراقبت‌هایی است که می‌توانید در منزل داشته باشید. علاوه بر این نور خورشید به تجزیه بیلی روبین به‌صورت غیرمستقیم کمک میکند.
به همین جهت بهتر است کودک نزدیک نور غیر مستقیم به مدت ۱۰ دقیقه دوبار در روز قرار دهید تا به رفع زردی خفیف کمک کند. به این نکته توجه داشته باشید نباید به هیچ وجه کودک خود را در زیر نور مستقیم خورشید قرار دهید.
آموزش علائم زودرس گرسنگی
باید به مادر آموزش داده شود که به اولین علائم گرسنگی شیرخوار از جمله حالت مکیدن به خود گرفتن، بردن دست به طرف دهان، بی‌قراری و صدا در آوردن، پاسخ دهد و شیرخوار قبل از شروع به گریه کردن به پستان گذاشته شود. گریه، علامت دیررس گرسنگی است و غالباً منجر به بد شیرخوردن میشود.
تشویق انحصاری توسط مادر به تغذیه نوزاد از پستان
الف) خوراندن هر چیزی غیر از شیر مادر به نوزاد علاوه بر خطرات دیگر، سبب تأخیر در استقرار تغذیه از پستان، تأخیر در تولید کافی شیر و در نتیجه افزایش خطر گرسنگی و زردی شدید میشود.
ب) به نوزادانی که از پستان مادر تغذیه میکنند، نباید هیچ مادۀ دیگری مثل آب، آب قند و یا شیر خشک به عنوان جایگزین شیر مادر داده شود.
تشخیص
با استفاده از آزمایش خون، میزان بیلی‌روبین نوزاد شما مشخص میشود. باید توجه کنید که اندازه بیلی‌روبین از یک نوزاد به نوزاد دیگر متفاوت است و به سن و وزن نوزاد بستگی دارد.
آزمایش بیلی روبین نوعی از آزمایشات برای بررسی سلامت کبد است. معمولا این آزمایش زردی نوزاد برای چنین مواقعی انجام میشود:
- زردی پوست
- زردی چشم
- بررسی یرقان
این آزمایش معمولا برای اندازه گیری میزان بیلی روبین در نوزادان مبتلا به زردی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چگونه بچه را از نظر زردی بررسی کنیم
زردی سفیدی چشم و پوست نشانه اصلی زردی در نوزادان است و معمولا بین روز دوم و چهارم پس از تولد مشاهده میشود.
برای بررسی باید به آرامی روی پیشانی یا بینی کودک را فشار دهید، در صورتی که قسمتی که فشار داده‌اند زرد به نظر میرسد، احتمالا نوزاد زردی خفیفی دارد
زمان بروز زردی
برای زمان بروز زردی 2 حالت وجود دارد:
زردی فیزیولوژیک: زردی است که در روز دوم و سوم بعداز تولد بروز میکند و معمولا در روز چهارم به اوج خود میرسد و بین روزهای پنجم تا هفتم کمتر شده و تا روز دهم از بین میرود.
زردی زودرس یا پاتولوژیک: زردی که در هنگام تولد و یا در طی 24 ساعت اول زندگی ایجاد میشود باید مورد توجه باشد.
این نوع زردی خطرناک است زیرا ممکن است به علت ناسازگاری خونی مادر و نوزاد و یا به علت عفونت و یا برخی از بیماریها ایجاد شده باشد.
زردی طول کشیده (در نوزاد معمولی تا 14 روز و درنوزاد نارس تا 21 روز طول میکشد): نزدیک به 2% از نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میکنند و به دلیل مصرف کم شیر، بعد از 7 روز دچار زردی می شوند.
معمولا حداکثر میزان زردی در طی هفته های دوم وسوم است. از علل دیگر این نوع زردی عفونت، بیماریهای غده تیروئید و نواقص دستگاه گوارش میباشد.
انواع زردی نوزاد
انواع زردی در نوزاد می‌توانند بسیار به یکدیگر شبیه باشند. به همین دلیل اول از هر چیزی در نظر داشته باشید که مواردی که ذکر می‌شوند صرفاً برای تشخیص اولیه زردی در نوزاد هستند و بدون مراجعه به پزشک کاملاً مشخص نمی‌شوند.
پس برای کاهش هرچه بیشتر ریسک به مطالب و شنیده‌ها بسنده نکرده و حتماً به پزشک متخصص مراجعه فرمایید تا بهترین روند درمانی را برای فرشته ناز خود پیش بگیرید.
در ادامه با ما همراه باشید تا انواع مختلف زردی در نوزادان، از خفیف تا حاد را برای شما معرفی کنیم و راهکارهای درمان آنها را شرح بدهیم.
زردی فیزیولوژیک
زردی فیزیولوژیک نوزادان یا یرقان فیزیولوژیک نوزادان، نوعی از افزایش بیلی‌روبین غیرکونژوگه در خون نوزادان است که در نتیجه افزایش تولید بیلی‌روبین، افزایش توده گلبولهای قرمز، عمر کوتاه گلبولهای قرمز و نارسایی لیگاندین و گلوکورونیل ترانسفراز و افزایش گردش روده‌ای – کبدی (انتروهپاتیک) است.
زردی فیزیولوژیک از روز دوم یا سوم زندگی شروع میشود و حدوداً در روز چهارم یا پنجم به حداکثر میرسد. زردی فیزیولوژیک بسیار شایع، و معمولاً بی‌آزار است و همراه با هیچ بیماری‌ای نمی‌باشد.
در نوزادان ترم تا دو هفته و در نوزادان زودرس حداکثر تا سه هفته ادامه پیدا میکند.
در نوزادان زودرس حداکثر بیلی‌روبین در روز پنجم تولد است. این تشخیص پس از رد کردن علل مهم‌تر یرقان مثل همولیز، عفونت یا بیماریهای متابولیک داده میشود.
فراوانی زردی فیزیولوژیک در کودکانی که شیر مادر می‌خورند بالاتر از نوزادانی است که شیر خشک مصرف میکنند، اما این یافته دلیلی برای قطع شیردهی مادر نیست.
ویژگی‌های زردی فیزیولوژیک
- هیچ‌گاه در روز اول تولد نیست. هرگونه زردی که در این روز وجود داشته باشد، نشان می‌دهد که یک بیماری آن را ایجاد نموده است و نه روندی فیزیولوژیک
- در نوزادان ترم بیلی‌روبین غیرمستقیم حداکثر ۱۲ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر و در نوزادان زودرس حداکثر ۱۵ است.
- حال عمومی نوزادان خوب است.
- افزایش بیلی‌روبین کمتر از نیم میلی‌گرم در ساعت است.
- بیلی‌روبین مستقیم از ۱٫۵ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر بالاتر نیست.
- بزرگ شدن کبد و طحال یا کم‌خونی دیده نمی‌شود.
- سرعت افزایش بیلی‌روبین در زردی فیزیولوژیک از روزی ۵ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر بالاتر نیست.
- سقف بیلی‌روبین غیرمستقیم در یرقان فیزیولوژیک می‌تواند در نوزادانی که شیر مادر می‌خورند، بالاتر از نوزادانی باشد که شیر خشک می‌خورند (یعنی ۱۵ تا ۱۷ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر در مقابل ۱۲ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر).
- همانطور که زردی روز اول همیشه نشانه بیماری است، زردی که پس از هفته دوم شروع بشود هم همیشه پاتولوژیک (همراه با بیماری) است.
اثر مثبت بیلی‌روبین
در بعضی از بررسی‌های پژوهشی، پیشنهاد شده‌است که بالا رفتن بیلی‌روبین تا سطوح زیر ۶ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر، نه‌تنها اثر مخربی ندارد، بلکه به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان، از آسیب زایمانی اکسیداتیو جلوگیری میکند. البته در این رابطه، نظر مخالف هم ابراز شده‌است.
زردی پاتولوژیک
زردی پاتولوژیک حالتی از زردی است که در آن پوست و سفیدی چشم به دلیل تجمع بیلی روبین زرد می‌شوند. درواقع اولین نقاطی از بدن که به رنگ زرد در می آیند پوست و چشم‌ها هستند؛
پس می‌توانیم بگوییم که این نوع از زردی بسیار خفیف بوده و در مراحل اولیه از تولد نوزادان بروز میکند. از دلایل اصلی ابتلا به این مورد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیماری کبدی
- انسداد مجاری صفراوی
- کم خونی همولیتیک
- عفونت
- برخی از داروها
علائم آن عبارت‌اند از:
- خستگی
- حالت تهوع
- استفراغ
- درد شکم
به‌طورکلی این مورد از انواع زردی نوزاد می‌تواند بدون درمان خاصی برطرف شود؛ اما در مواردی ممکن است حتی به روش تعویض خون یا جراحی برای از بین بردن انسداد مجاری صفراوی نیاز شود؛ به همین علت حتماً در صورت به چشم آمدن علائم ذکر شده به پزشک مراجعه فرمایید.
پیشگیری:
- مراقبت‌های دوران بارداری را به طور منظم انجام دهید.
- از مصرف داروهای بدون نسخه بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
- از مصرف مواد غذایی محرک خودداری نمایید.
تفاوت زردی فیزیولوژیک و پاتولوژیک ( تفاوت زردی پاتولوژیک و فیزیولوژیک)
بسیاری از افراد معمولاً این دو عارضه را با یکدیگر به اشتباه می‌گیرند که البته بسیار رایج است؛ زیرا زردی فیزیولوژیک و پاتولوژیک بسیار به یکدیگر شبیه هستند.
در مورد تفاوت این دو باید گفت که زردی فیزیولوژیک شایع‌ترین نوع یرقان در نوزادان است که معمولاً در روز دوم یا سوم تولد شروع میشود و تا دو هفته بعد از تولد به طور طبیعی و بدون درمان از بین میرود؛
اما در زردی پاتولوژیک، نسبتاً غیرطبیعی بوده که در زمان یا با شدت بیشتری رخ می‌دهد. ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای باشد. هر دو نوع ذکر شده بسیار رایج و نرمال هستند اما در هر دو حالت باید به پزشک مراجعه شود تا از بروز مشکل جلوگیری کرد.
زردی شیرین
این نام از زردی اصطلاحی رایج نیست؛ درواقع گاهی به اشتباه استفاده میشود و می‌تواند به دو معنی مختلف اشاره داشته باشد:
- گاهی به نوع خفیفی از انواع زردی در نوزاد که مانند زردی فیزیولوژیک است شناخته میشود. این نوع زردی معمولاً بی خطر است و به خودی خود از بین میرود.
- نوعی بیماری کبدی: در موارد نادر، زردی می‌تواند نشانه یک بیماری کبدی باشد که به آن “زردی انسدادی” یا “کلستاز” می‌گویند.
در این بیماری، مجاری صفراوی که صفرا را از کبد به روده کوچک منتقل میکنند، مسدود می‌شوند. این نوع نیز می‌تواند شباهت‌هایی به زردی پاتولوژیک داشته باشد. صفرا مایعی است که به هضم چربی‌ها کمک میکند.
زردی انسدادی می‌تواند باعث تجمع بیلی روبین در خون شود که منجر به خارش پوست، ادرار تیره و مدفوع رنگ پریده خواهد شد.
پیشگیری:
کنترل بیماریهای کبدی: اگر به بیماری کبدی مبتلا هستید، مهم است که تحت نظر پزشک باشید و از داروهای تجویز شده خود به طور منظم استفاده کنید.
اجتناب از مصرف الکل یا مواد محرک: الکل و مواد مخدر می توانند به کبد آسیب برسانند و خطر ابتلا به زردی را افزایش دهند.
داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل: رژیم غذایی سالم و غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن مادر و نوزاد، بسیار می‌تواند در سلامت هر دو فرد تأثیر مثبت بگذارد.
ورزش منظم: ورزش منظم و کنترل شده که به فرزندان آسیبی نمی‌رساند، می‌تواند خیلی هم به سلامتی خود شما و هم به سلامتی و رشد نوزاد شما کمک کند.
زردی همولیتیک
مورد بعدی از انواع زردی نوزادان، زمانی رخ می‌دهد که گلبولهای قرمز خون سریع‌تر از حد معمول تجزیه می‌شوند. این امر می‌تواند منجر به تجمع بیلی روبین در خون و زرد شدن پوست و سفیدی چشم شود.
از علل زردی همولیتیک می‌توانیم به بیماریهای همولیتیک ارثی اشاره کنیم. این بیماریها نقصی در گلبولهای قرمز ایجاد میکنند که باعث میشود آنها سریع‌تر از حد معمول تجزیه شوند. برخی از بیماریهای همولیتیک ارثی شایع عبارت‌اند از:
- کم خونی سلول داسی شکل
- تالاسمی
- بیماری کبدی
- عفونت
- برخی از داروها
علائم زردی همولیتیک بسیار شبیه به علائم زردی پاتولوژیک هستند، یعنی:
- زرد شدن پوست و سفیدی چشم
- ادرار تیره
- مدفوع رنگ پریده
- خستگی
- حالت تهوع
- استفراغ
- درد شکم
پزشک می‌تواند با انجام تست‌های مختلف، سطح بیلی روبین را در نوزادان اندازه‌گیری کند.
شما می‌توانید برای صرفه جویی در هزینه و انرژی خود و کاهش ریسک برای قرار دادن فرشته نازنین خود در محیط بیمارستانی، از خدمات اجاره دستگاه زردی نوزاد در منزل استفاده نمایید.
اگر سطح بیلی روبین بالا باشد، ممکن است نیاز به آزمایش‌های دیگری برای تعیین علت زردی شما باشد. باز هم در برخی موارد از این نوع زردی، هیچ درمانی لازم نیست . در موارد دیگر، ممکن است نیاز به درمان برای بیماری زمینه‌ای باشد، مانند آنتی‌بیوتیک برای عفونت یا جراحی برای برداشتن طحال. در موارد شدید زردی همولیتیک، ممکن است نیاز به تعویض خون باشد. این شامل برداشتن خون حاوی بیلی روبین از بدن و جایگزینی آن با خون سالم است.
عوارض: در موارد نادر، زردی همولیتیک می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند آسیب مغزی شود. با این حال، این امر بسیار نادر است و در بیشتر موارد، زردی همولیتیک بدون هیچ مشکلی از بین می رود.
پیشگیری: پیشگیری از زردی همولیتیک به طور کامل ممکن نیست، زیرا برخی از علل آن، مانند بیماریهای همولیتیک ارثی، ژنتیکی هستند. با این حال، می‌توان با انجام اقداماتی خطر ابتلا به آن را کاهش داد:
- در دوران بارداری: مراقبت‌های دوران بارداری را به طور منظم انجام دهید. در صورت داشتن سابقه خانوادگی بیماریهای همولیتیک، به پزشک خود اطلاع دهید. از مصرف داروهای بدون نسخه بدون مشورت با پزشک خودداری کنید. از مصرف الکل و محرک خودداری کنید.
- در دوران نوزادی: نوزاد خود را در ساعات اولیه پس از تولد شیر دهید. نوزاد خود را به طور مکرر شیر دهید. در صورت عدم تمایل نوزاد به شیر مادر، از شیر خشک مخصوص نوزادان استفاده کنید.
در صورت مشاهده علائم زردی، مانند زردی پوست و سفیدی چشم، ادرار تیره و مدفوع رنگ پریده، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
این مرکز که نماینده رسمی شرکت سازنده دستگاه (شرکت تپکو) بهترین و معتبرترین دستگاه زردی نوزاد در ایران می باشد، با ارائه خدمات اجاره دستگاه زردی نوزاد در منزل، در درمان زردی تعداد بسیار زیادی از نوزادان موثر واقع بوده.
جهت اجاره دستگاه زردی نوزاد در منزل با شماره 0214157118 تماس بگیرید تا با مشاوره کارشناسان این مرکز و با توجه به شرایط نوزاد شما، بهترین دستگاه زردی مناسب نوزادتان را پیشنهاد و در سریعترین زمان برای شما جهت نصب و آموزش کامل استفاده از دستگاه، ارسال کنیم.
زردی ناشی از کم کاری تیروئید
کم‌کاری تیروئید می‌تواند باعث بروز زردی در نوزادان بشود اما این نوع زردی با عنوان “زردی ناشی از تیروئید” و به طور مستقل شناخته نمی‌شود.
در واقع زردی ناشی از کم‌کاری تیروئید نوعی زردی پاتولوژیک محسوب میشود و دلایل آن می‌تواند کمبود هورمون‌های تیروئید یا بزرگ شدن طحال باشد. علائم این نوع زردی نیز مشابه علادم زردی پاتولوژیک است.
زردی ناشی از فاویسم
فاویسم به طور خلاصه، نوعی کم‌خونی همولیتیک است که در نوزادان مبتلا به کمبود آنزیم (G6PD) رخ می‌دهد. از دیگر علت‌های این عارضه می‌توان به قرار گرفتن در معرض مواد اکسیدان و تجمع هموگلوبین در خون که باعث زرد شدن پوست و چشم میشود، اشاره کرد
.
زردی در نوزادان چقدر طول میکشد؟
اگر کودک شما زردی خفیفی داشته باشد، پزشک به شما توصیه میکند که تداوم در شیردهی خود داشته باشید تا کودک با خوردن شیر دفع بیشتری داشته باشد و به رفع بیلی روبین نیز کمک کند.
زردی معمولا در طی دو هفته در نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، برطرف خواهد شد. ممکن است طول درمان برای کودکانی که با شیر مادر تغذیه میشود، به بیش از دو الی سه هفته زمان نیاز باشد.
درمان زردی در نوزادان
زردی اگر به‌صورت خفیف رخ داده باشد، طی دو الی سه هفته خود به خود از بین میرود. برای زردی متوسط تا شدید بسته به صلاحدید پزشک ممکن است نوزاد نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد.
روش‌های درمانی که برای این دسته از نوزادان در نظر گرفته میشود به شرح زیر است:
تغذیه کافی برای نوزاد
پزشک برای جلوگیری از کاهش وزن نوزاد تغذیه یا مکملی را به‌صورت مکرر در نظر می‌گیرد.
فتوتراپی (اجاره دستگاه زردی نوزاد در منزل)
در این روش درمانی کودک در زیر یک لامپ مخصوص قرار می‌گیرد که نوری به رنگ آبی ساطع میکند. این نور ساختار ملکول‌های بیلی روبین را تغییر می‌دهد تا از طریق مدفوع و ادرار دفع شود. در طول این روش درمانی نوزاد تنها پوشش پوشک و محافظ چشم دارد.
ایمونوگلوبولین وریدی
زردی ممکن است به تفاوت گروه خونی مادر و نوزاد مرتبط باشد. این وضعیت باعث میشود که کودک آنتی بادی‌هایی از مادر داشته باشد که منجر به تجزیه سریع گلبولهای قرمز خواهد شد.
با تزریق ایمونوگلوبین که نوعی پروتئین خون است، سطح آنتی بادی را در بدن کاهش می‌دهد و در نهایت منجر به کاهش زردی میشود.
همچنین احتمال نیاز به تعویض خون نیز کمتر میشود، اگر چه همه این موارد احتمالی است و هیچ نتیجه قطعی را نمی‌توان پیش‌بینی کرد.
تبادل خون در مواقع نادر
زمانی که زردی شدید باشد و با هیچ روش درمانی بهبود پیدا نکند، در نهایت نوزاد به این روش تحت درمان خواهد گرفت.
عوارض نور درمانی
- اسهال
- ضایعات پوستی قرمز رنگ
- گرم شدن و برنزه شدن پوست نوزاد (برای پیشگیری از برنزه شدن، پوست نوزاد را چرب نکنید)
هر نوزادی که زرد میشود، حتی اگر حال عمومی‌اش خوب باشد، باید در اولین فرصت توسط پزشک معاینه شود، زیرا زردی شدید می‌تواند سبب آسیب به مغز و عقب‌ماندگی ذهنی شود. نور مهتابی در کاهش زردی نوزاد تأثیری ندارد.
۴۸ ساعت بعد از ترخیص می‌توانید برای چک و ارزیابی وضعیت سلامتی نوزاد به بیمارستان مراجعه نمایید.
سریعترین راه درمان زردی نوزادان
این عارضه در کودکان بسیار شایع است؛ بنابراین نباید نگران باشید. معمولا روش‌های درمانی آسان و بی‌خطر برای نوزادان در نظر گرفته میشود.
بیماران با نور مخصوص آبی تحت درمان قرار می‌گیرند که به عنوان فتوتراپی در نظر گرفته میشود. یک روش سریع و اورژانسی که وجود دارد، تبادل خون است.
این روش درمانی زمان انجام می‌گیرد که سطح بسیار بالای بیلی روبین با فتوتراپی درمان نشده باشد. طی این پروسه درمانی خون نوزاد را با خون اهدا کننده جایگزین میکنند تا میزان بیلی روبین در بدن نوزاد کاهش یابد.
زردی تا چند روزگی خطرناک است؟
به طور کلی زردی در نوزادانی که همراه با مشکلات و بیماری متولد نشده‌اند خطری ندارد. اگر زردی شدید است و حتی پس از ویزیت پزشک، زردی افزایش می‌یابد، همچنین همراه با علائم دیگری و بیش از دو هفته ادامه دارد باید با پزشک درمیان بگذارید.
زردی بالا در نوزادان
در بیشتر مواقع زردی نوزادان مضر نیست. حتی به طوری است که اکثر نوزادان مبتلا به زردی نیز بدون نیاز به درمان طی یک الی دو هفته بهبود پیدا میکنند. در صورتی که سطح بیلی روبین بسیار بالا باشد و برای درمان اقدامی نکرده باشید، امکان آسیب به مغز وجود دارد.
زردی در نوزادان نارس
حدود نیمی از نوزادان ترم و ۸۰ درصد از نوزادان نارس در هفته اول پس از تولد خود دچار زردی می‌شوند. زردی یکی از عوامل شایع جهت بستری شدن نوزادان در بیمارستان است. همه نوزادان که زردی دارند نیز نیازی به بستری شدن در بیمارستان برای درمان ندارند.
زردی تا چه اندازه شایع است؟
طبق شواهدی که وجود دارد از هر ۱۰ نوزاد، ۶ نفر دچار درجات مختلفی از زردی هستند. این عارضه در میان نوزادان نارس بیشتر مشاهده میشود.
زردی در نوزادان در چه سنی شایع است؟
معمولا علائم زردی در نوزادان ۲ روز پس از تولد ایجاد میشود و تا زمانی که نوزاد حدود دو هفته است بدون هیچ درمانی بهبود پیدا میکند. طی ۷۲ ساعت پس از تولد معاینات انجام می‌گیرد تا هرگونه علائم را شناسایی کرده و در صورت نیاز برای درمان اقدام کنند.
آیا تغذیه نوزاد با شیر مادر می‌تواند علت زردی باشد؟
شیردهی به نوزاد احتمال ابتلا به زردی نوزاد را افزایش می‌دهد؛ اما در صورت ابتلا به زردی نیازی به قطع شیر نیست؛ زیرا علائم معمولا طی چند هفته برطرف میشود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که کودک شما هر یک از این موارد را داشت برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید:
- سطح بالای بیلی روبین قبل از ترخیص از بیمارستان
- تولد زودرس کودک (بیش از دو هفته)
- ایجاد زردی در ۲۴ ساعت اول پس از تولد
.
منابع:
maryamhospital.ir
crta.iums.ac.ir
fa.wikipedia.org/wiki